Khi một cú điện thoại có thể khiến bạn mất tiền triệu
Hãy thử tưởng tượng: Một buổi trưa oi bức, bạn đang nghỉ ngơi thì nhận được cuộc gọi từ số máy lạ. Ở đầu dây bên kia, một giọng nói nghiêm trọng vang lên:
“Xin chào, tôi là nhân viên Điện lực. Gia đình anh/chị chưa thanh toán tiền điện tháng này. Nếu không nộp ngay trong vòng 30 phút, chúng tôi sẽ cắt điện. Để tránh bị gián đoạn, vui lòng chuyển khoản ngay số tiền X vào tài khoản sau.”
Trong lúc hoang mang, nhiều người vội vàng làm theo. Chỉ đến khi liên hệ lại tổng đài chính thức của ngành điện lực, họ mới bàng hoàng nhận ra mình đã bị lừa. Tiền mất, mà điện thì vẫn… sáng như bình thường.
Đây không phải câu chuyện hiếm hoi. Trong thời gian gần đây, tại nhiều tỉnh thành hàng loạt người dân đã trở thành nạn nhân của chiêu trò giả danh nhân viên điện lực để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ví dụ thực tế – cú lừa quen thuộc nhưng nhiều người vẫn mắc bẫy
Tháng 8/2025, anh T. (ngụ TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh) bất ngờ nhận được cuộc gọi từ số điện thoại lạ. Người này tự xưng là “nhân viên điện lực”, thông báo rằng gia đình anh còn nợ 2 tháng tiền điện. Nếu không thanh toán ngay, trong vòng 1 giờ tới sẽ bị cắt điện.
Để tạo niềm tin, đối tượng đọc rõ số công tơ, địa chỉ nhà và số điện thoại liên hệ. Sau đó, hắn gửi cho anh T. một tin nhắn kèm số tài khoản ngân hàng “thu hộ”. Trong lúc hoang mang, lo sợ gia đình bị mất điện đúng thời điểm nắng nóng, anh T. đã chuyển khoản 1,8 triệu đồng. Nhưng sau khi gọi đến tổng đài của điện lực thì mới phát hiện mình bị lừa, toàn bộ thông tin trước đó chỉ là bịa đặt.
Thủ đoạn lừa đảo tinh vi
Các đối tượng lừa đảo thường triển khai một “kịch bản” có sẵn, đánh trúng tâm lý lo sợ bị cắt điện của người dân:
Giả mạo danh tính: Tự xưng là nhân viên điện lực, thậm chí đọc rõ mã công tơ, địa chỉ nhà (thông tin này có thể bị rò rỉ hoặc bịa đặt để tăng tính thuyết phục).
Tạo áp lực thời gian: Dọa rằng nếu không thanh toán ngay lập tức thì sẽ bị ngừng cấp điện.
Chuyển tiền vào tài khoản cá nhân: Không bao giờ cung cấp tài khoản thu hộ chính thức của EVN, mà yêu cầu chuyển vào số tài khoản lạ.
Gửi tin nhắn, email giả mạo: Có logo EVN, hóa đơn điện giả để củng cố lòng tin.
Nhắm đến người ít am hiểu: Đặc biệt là người già, tiểu thương, hộ kinh doanh nhỏ, những người dễ bị áp lực về điện sinh hoạt hoặc kinh doanh.
Dấu hiệu nhận biết cuộc gọi lừa đảo
Yêu cầu chuyển tiền ngay lập tức vào tài khoản cá nhân thay vì qua cổng thanh toán chính thức của Điện lực/Ngân hàng.
Gây áp lực về thời gian: “30 phút”, “1 tiếng”, “sẽ cắt điện ngay”.
Yêu cầu cung cấp mã OTP, mã xác thực, hoặc cài app lạ.
Xin Zalo, Facebook để gửi hóa đơn, rồi chuyển sang yêu cầu nhiều bước tương tác khác (chẳng hạn cho mượn số điện thoại để gọi cho kế toán).
Cơ sở pháp lý để xử lý hành vi lừa đảo này
Tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản – Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)
Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự.
Khung hình phạt cơ bản: từ 6 tháng đến 3 năm tù.
Khung nặng nhất: tù chung thân nếu chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên hoặc phạm tội có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp.
Tội Giả mạo chức vụ, cấp bậc, vị trí công tác – Điều 339 Bộ luật Hình sự 2015
Việc tự xưng là “nhân viên điện lực” nhằm thực hiện hành vi trái pháp luật có thể bị:
Phạt tiền đến 20 triệu đồng,
Hoặc phạt tù đến 2 năm.
Tội Sử dụng mạng viễn thông để chiếm đoạt tài sản – Điều 290 Bộ luật Hình sự 2015
Các đối tượng gọi điện, nhắn tin qua mạng viễn thông để lừa đảo sẽ bị xử lý với khung hình phạt lên đến 20 năm tù.
Số gọi lạ, không phải tổng đài chính thức của Điện lực (tổng đài EVN có số cố định và cổng thông tin, không bao giờ yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản cá nhân).
Tin nhắn/hoá đơn giả mạo có logo, nhưng địa chỉ, nội dung có sai sót, link lạ.
Hậu quả thường gặp
Mất tiền trực tiếp (từ vài trăm nghìn đến hàng chục triệu).
Bị chiếm quyền kiểm soát tài khoản ngân hàng, thẻ; hoặc lộ thông tin cá nhân cho các vụ lừa đảo khác.
Mất dữ liệu, cài app gián điệp làm rò rỉ thông tin trên điện thoại.
Mất thời gian, tinh thần hoảng loạn, và rủi ro pháp lý (nếu thông tin bị dùng để thực hiện giao dịch trái phép).
Cách phòng tránh — Checklist thực tế
- KHÔNG chuyển tiền vào tài khoản cá nhân nếu người gọi yêu cầu; chỉ thanh toán qua kênh chính thức: cổng thanh toán của Điện lực, ngân hàng, ví điện tử có hợp tác.
- Gọi lại tổng đài chính thức của điện lực (tra số trên hóa đơn hoặc website chính thức) để kiểm tra.
- KHÔNG cung cấp mã OTP, mã xác thực, mã bảo mật hay chụp CMND/CCCD cho người gọi.
- KHÔNG cài app lạ theo hướng dẫn trong cuộc gọi; nếu cần tải app, chỉ làm theo hướng dẫn trên website chính thức của nhà cung cấp.
- Không cung cấp quyền truy cập từ xa (ví dụ TeamViewer, AnyDesk, v.v.) cho bất kỳ ai tự xưng là “bên hỗ trợ” qua điện thoại.
- Nếu bị yêu cầu gửi hình ảnh/hoá đơn qua Zalo, hãy kiểm tra kỹ: hỏi số điện thoại nhân viên, gọi lên tổng đài xác minh; tuyệt đối không gửi mã OTP.
- Lưu lại bằng chứng (ghi âm, số gọi, tin nhắn, sao kê chuyển khoản) nếu bạn nghi ngờ bị lừa.
- Thông báo ngay cho ngân hàng nếu chuyển khoản nhầm; yêu cầu phong tỏa/khóa tài khoản.
- Báo công an (trình báo tại Công an phường/quận hoặc Cơ quan CSĐT) để cơ quan chức năng vào cuộc.
Nếu lỡ chuyển tiền — làm ngay 5 bước sau
- Gọi ngân hàng: yêu cầu phong tỏa giao dịch (thông báo lừa đảo) và yêu cầu hỗ trợ thu hồi.
- Ghi lại mọi thông tin: số gọi, nội dung cuộc gọi, số tài khoản nhận tiền, nội dung tin nhắn, thời gian chuyển tiền.
- Đến công an phường/quận nộp đơn tố giác tội phạm kèm bằng chứng (biên lai chuyển tiền, tin nhắn, ghi âm).
- Đến Điện lực trình báo về cuộc gọi giả mạo để họ cảnh báo khách hàng.
- Thay đổi mật khẩu, khóa thẻ, khóa dịch vụ ngân hàng online và kiểm tra các giao dịch lạ.
